Bugün dünyada konuşulan yaklaşık 6700 dilin yaklaşık yarısının, bu yüzyılda tarih sahnesinden silinmiş olacağı tehlikesi artık bir önermeden daha ileri boyutlara taşınmış durumda. Yapılan akademik çalışmalarda biyolojik farklılığı olan ülkelerin yüzde sekseni aynı zamanda en çok sayıda yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan dilleri barındırıyor. Bu dilleri koruma ihtiyacı ise hiçbir zaman daha acil olamamış. Oysa dünyadaki yok olma tehlikesi altında olan bitki ve hayvan türlerinin çoğu ve bilime hizmet edebilecek özellikleri , yalnızca , dilleri de yok olmakta olan belli insanlar tarafından biliniyor.

Bu tehlikenin farkında olan Birleşmiş Milletler, 2000'den bu yana her yıl 21 Şubat'ta Uluslararası Anadili Günü’nü kutluyarak bu konuda farkındalığı yükseltmeye çalışıyor. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kongresi bu yılıysa Uluslararası Diller Yılı olarak ilan etti ve bu yılın koordinasyonunu BM Eğitim Bilim ve Kültür Örgütü'ne (UNESCO) verdi.

Kültür miraslarımız olan bu varlıkların yaşadığı tehlike dünyanın yaşayan en eski üç dilinden biri olan ve bu topraklarda yeşermiş olan Süryanice için de geçerli. Yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan binlerce benzeri arasında Süryanice’nin özel bir yeri var. Çünkü Süryanice, hala yaşayan ve yazılı edebiyatı olan 78 dilden biri ve bu dilin en önemli taşıyıcılarından biri olan el yazmacılığı hala sürüyor.

Tarihsel birikimin yapı taşı olan bu dille ilgili olarak hazırlanan Yarına Bir Harf belgeselinde Süryanicenin tarihsel geçmişi, Süryanice el yazmacılığı geleneğinin bölgedeki son temsilcisi olan Papaz Gabriel Aktaş’ın dünyası üzerinden ele alınırken bir yandan da Süryani toplumunun bölgedeki yaşantısından kesitler belgeleniyor. Çok katmanlı bir yapıya sahip olan belgeselin sinema dili farklı okumalara olanak sağlıyor. Hiçbir kurmaca öğenin yer almadığı belgeselin çekimleri 2007 yılı Mayıs-Haziran aylarında tamamlandı. 47 dakikalık filmde doğum ile ölüm arasında yaşamın ve kültürün temel dinamikleri ile Süryanicenin tarihsel gelişimi arasında paralellikler kuruluyor; Süryani dili ve el yazmacılığı geleneği, Süryanicenin 22 harfine karşılık gelecek biçimde bölümlere ayrılarak ele alınıyor. 

Belgeselin orijinal dilinin Süryanice olması ise bir ilk olma özelliği de kazandırıyor filme. Türkçe, İngilizce, Almanca, Fransızca, İsveççe ve Felemenkçe altyazılar ise filmi izleyecek olan dünyanın çeşitli coğrafyalarına dağılmış durumdaki Süryanilerin, kendi ana dillerini okumada ve anlamada çektikleri zorluğun altını çiziyor.

Belgesel ekibi Süryaniceyi sadece bir lisan olarak değil “tarihin arşivi” olarak tanımlarken Süryanice yazılı belgeleri de pek çok bilim dalında kilit rol oynayabilecek belgeler olarak görüyor:

“Yüzlerce yıldır sürdürüle gelen el yazmacılığı geleneğinde, adet üzere, el yazmacıları derler ki...:

“Hattat son satırda her şeyi unutuyor…”

Çünkü bilir ve umarlar ki yazdıkları, yazıldığı için unutulmayacaktır.

Söz uçacak ama “yarına bir harf” bile olsa “yazı” kalacaktır…”

FİLMİN KÜNYESİ

FİLMİN ADI                                      : YARINA BİR HARF

YÖNETMEN-SENARYO                 :  HAKAN AYTEKİN

YAPIM                                               : SOSYAL DEMOKRASİ VAKFI (SODEV)

PROJE KOORDİNATÖRÜ               : LEVENT ŞENSEVER

PROJE TEK. KOORDİNATÖRÜ     : BERRİN DAĞÇINAR

GÖRÜNTÜ YÖNETMENİ                : TURHAN YAVUZ

ARAŞTIRMA                                    : ÖZCAN GEÇER

MÜZİK                                              : GABRİEL AYDIN

KURGU                                             : ERDİNÇ DİNÇER

TÜRKÇE ve SÜRYANİCE ÇEVİRİ  : FERİT ALTINSU

İNGİLİZCE, FRANSIZCA ÇEVİRİ  : SERDAL NAŞİFOĞLU

İSVEÇÇE ÇEVİRİ                             : FEHMİ BARKARMO

PRODÜKSİYON                              : ERTAN ERKAN-SEVGİ AYTEKİN

Belgesel , Eylül 2007’de İstanbul’da basın galasıyla tanıtıldı. Uzun bir tarihsel geçmişte Süryanice dili gibi pek çok dilin hayata aktığı ama şimdilerde dilsel kuraklığı yaşayan Güneydoğu Anadolu coğrafyasında da filmin gösterimi için hazırlanılıyor. Son olarak Mart 2008 Ankara Uluslararası Film Festivali belgesel yarışmasında profesyonel kategoride finalist seçilen filmin gösterimleri tüm ilgililere açıktır.

15 Mart 2008 Cumartesi günü saat 14:00 ‘te III. yüzyıldan bu yana işlevini devam ettiren Diyarbakır Meryem Ana Kilisesi’nde yapılacak gösterimden sonra saat 15:00’te filmle ilgili söyleşi yapılacak.

16 Mart 2008 Pazar günü Mardin Meryem Ana Kilisesi’nde öğleden önce gösterimin yapılması planlanıyor.

17 Mart 2008 Pazartesi günü de Midyat’a bağlı Bakısyan (Alagöz) köyünde gösterim planlanıyor.