Son zamanlarda Süryanileri anlatan kitaplar arasına Ankara Üniversitesi'nde İslam Felsefesi doktorası yapan sayın Nesim Doru tarafından kaleme alınan Doğu'dan Batı'ya Köprü: Süryaniler, Felsefe ve Çeviri geleneği isimli çalışmada katıldı.

Süryaniler, Mezopotamya´da yaşamış ve halen bir bölümü burada yaşayan bir halktır. Bu halkı diğer mezopotamya halklarından farklı kılan özelliklerinden birisi, onların bilim ve felsefe dünyasına olan katkılarıdır. Tarihte üstlendikleri bu zor görevi başarıyla yerine getiren bu halkın, bütün yönleriyle kültürel yapısı araştırma konusu olabilecek önemli niteliklere sahiptir ve yeterince değerlendirildiği söylenemez. Bu çalışmada Süryaniler´in dünya tarihinde, felsefe alanında yapmış oldukları önemli katkıları ve İslam dünyasında, İslam felsefesinin kaynaklarından biri olarak Süryani düşüncesini Yahya Bar-‘Adi ve Bar-‘Ebroyo örneği ile ortaya koymaya çalıştık.
Çalışmada temel olarak şöyle bir yol izlenmiştir:

Giriş bölümünde Süryaniler´in adı, kökeni ve Hıristiyan olmaları ile aralarında baş gösteren uyuşmasızlıklarda felsefeye başvurmaları, Birinci bölümde Süryaniler´de felsefe geleneği ve Süryaniler arasında ortaya çıkan felsefi düşünce ekolleri, İkinci bölümde geleneğin devamlılığını sağlayan ve Süryaniler´in felsefi düşüncelerinin kurumsallaşmasında önemli payı olan Süryani felsefe okullarını ve bu okullarda yetişmiş düşünür ve filozoflar kısaca ele alınmıştır. Söz konusu okullar; İskenderiye Akademisi, Antakya Akademisi, Rasül-‘Ayn (Ceylanpınar) Akademisi, Urhoy (Urfa) Akademisi, Nsibin (Nusaybin) Akademisi, Kınnişrin (Cerablus) Akademisi, Harran Akademisi, Gundi-Şapur Akademisi, Saliq-Qtisfon (Bağdat) Akademisi ve bu akademilerde yetişmiş düşünür ve filozoflardır.

Üçüncü bölümde Yunan felsefesinin İslam dünyasına aktarılmasında öncülük yapan Süryaniler´in felsefi eserleri Arapça’ya ve Süryanice’ye çeviri hareketi incelenmiştir. Bu bölümde Süryaniler´in İslam felsefesinde ve özellikle İslam felsefesinin tarihsel ve doktrinel gelişiminde nasıl belirleyici bir rol aldıkları irdelenmiştir. Dördüncü bölümde de bu kültürün en önemli düşünürlerinden Yahya Bar-‘Adi ve Bar-‘Ebroyo bağlamında Süryani ve İslam felsefesinin etkileşim biçimi sergilenmiştir. Bu konuda da Süryani filozofların sadece çeviri ve aktarma işlerini yapan memurlar olmadıklarını, bunun yanısıra kendi bağımsız sistemlerini kuran filozoflar oldukları da açıklanmaya çalışılmıştır.

Kitabı İnternet üzerinde satış yapan kitap evlerinden temin edebilirsiniz.

Doğu'dan Batı'ya Köprü: Süryaniler, Nesim DORU, Dipnot Yay., Ank., 2007

Nesim DORU Ankara Üniversitesi, Doktora (İslam Felsefesi) TEL: 0505-2614292

nesimdoru@yahoo.com ; nesimdoru@hotmail.com