Yapı Kredi Bankası Kültür Yayınları'ndan kültür coğrafyası içinde köklü geçmişi ve özgün kimliğiyle özel bir konuma sahip olan, Taşın Dile Geldiği Kent olarak bilinen Mardin üzerine bir şehir monografisi yayımlandı... Taşın Belleği: Mardin...

Kitap; 'Tarihçe', 'Kent Dokusuyla Mardin', 'Gezginlerin Gözünden Mardin', 'Kültür Tarihi', 'Yazarların Mardini', 'Ekonomisiyle Mardin', ve 'Mardin'in Yarını' olmak üzere Mardin'i her yönüyle tanıtmayı amaçlayan bölümlere ayrılmış. Sayfaları her çevirdiğinizde, her sayfada görüyorsunuz ki bu kent fotoğraflarıyla kendini gururla sergiliyor. Evet, belki bir yeri tanımak için yaşamak, yaşamak için görmek gereklidir. Ancak şu an için böyle bir fırsatınız yoksa Taşın Belleği Mardin okuyucuyu bu anlamda doyuracak bir kitap. Çünkü UNESCO'nun dünya kültür mirası içine almayı planladığı bu kenti görmezden gelmek öncelikle kendimize yapacağımız büyük bir haksızlık olmaz mı?

Dünyanın ritmini an be an takip edenler, yanı başında duran değerleri görmezden gelemez. Peki, Türkiye'nin sahip olduğu, dünya üzerinde hayranlık uyandıran yüzlerce güzelliğin arasından bir de Mardin'in sesini dinlemeye ne dersiniz? Bilindiği üzere Mardin, doğal güzelliklere, tarihi sergileyen zengin kültürel varlıklara sahip olan Anadolu'nun Güneydoğusu'nda, kimi zaman yeşeren kimi zaman solan birçok eski uygarlığa beşiklik yapmış bir kenttir. Farklı kültürleri ve dinleri içinde harmanlamış-yoğurmuş açıkhava müzesi görünümüyle, tarihi İpek Yolu ve uygarlıkların beşiği olarak bilinen verimli Mezopotamya ovası üzerinde kurulan, Güneydoğu Anadolu'nun bu 'turizmde misafir odası'; gizemli tünellere ve sonu görünmeyen daracık kademeli sokaklara, yapı ve anıtlara sahiptir. Taşın Belleği Mardin ise, Mardin'in taşıdığı büyüleyici güzellikleri tam yirmi dört değerli yazarın kalemiyle işlediği bir eser. Süryani Din adamı Gabriyel Akyüz, Ünlü yazar Murathan Mungan, Osman S. Arolat kitabın yazarlarından sadece birkaçı. Örneğin Mustafa Armağan'ın kente ilk adımlarını öykülemesi aynı zamanda ne kadar da hoş bir itiraf... "Neden olmasın? Zaten buralara gelmekten maksat zihnimde sahih bir Mardin fotografisi çıkarmak için değil miydi? Beton apartmanlarda kalkmaktansa, gerçek bir Mardin evinde geçirmek geceyi, kapısına geldiğim şehrin kollarına daha bir munisçe sokulmak, onun mahremiyetine daha derinden nüfuz etmek fırsatını açmayacak mıydı önüme?" (Meltem Yılmaz)

"Mardin'in kurulduğu yer, yaslandığı dağın özelliği, uzayıp giden ova ve kısa aralıklarla karşımıza çıkan birbirinden önemli kültür odaklarıyla ilişkisi, bir bakıma kendisini ayrıcalıklı bir yerleşme yeri konumuna getirmektedir. Kenti ve çevresini ayrıntılı inceleyenler,bu noktadan hareketle Mardin'in derinlikli tarihini belgelerle açıklamaya çalıştıklarında, benzer durumun geçmişte de söz konusu olduğunu görmektedirler. 20. yüzyılın ortalarında, önünde uzayıp giden ovadan bakıldığında Mardin, tarihin belirli bir döneminde, bir büyük ustanın varlığıyla oluşmuş izlenimi verirdi. Bu çarpıcı özellik, onu birçok yerleşme yerinden ayırıyordu. Bölgenin sürekli 'insanlık tarihinin ilklerine tanık' olduğu düşüncesiyle yaklaşanlar için kentin bu görünümü, zamanı geçmişe yöneltmek açısından güçlü bir veri niteliği taşımaktaydı." (Metin Sözen)

Mardin'in, UNESCO'nun "Dünya Mirası Listesi"nde yer alabilmesi için bir süredir bir dizi etkinliğe imza atılmasıyla, uygarlık tarihinin büyük birikimlerini kucaklayan bu şehirdeki kimi yanlış uygulamaları da düzeltmek için yoğun bir çalışma yürütülüyordu. Taşın Belleği: Mardin de bu çalışmalara yayın cephesinden katkı sağlayabilecek kapsamlı bir kitap. Tarihçesi, kent dokusu, kültür tarihi, ekonomisi, yazarların ve gezginlerin izlenimleri, bugünü ve yarınıyla; Hayat Erkanal, Metin Ahunbay, Işın Demirkent, Metin Sözen, Necdet Sakaoğlu, Ara Altun, Füsun Alioğlu, Melih Duygulu, Gabriyel Akyüz, Murathan Mungan, Mustafa Armağan'ın da aralarında bulunduğu konusunun uzmanı 24 bilim insanı ve yazar tarafından ele alınan Mardin'i yazılarıyla sitemizde zaman zaman yer alan Özgür Nizam fotoğrafladı; çeşitli fotoğraçıların ve koleksiyonerlerin arşivlerinden de yararlanıldı. Kitabı internet üzerinden online satış yapan web sitelerinden satın alabilirsiniz.

*TAŞIN BELLEĞİ MARDİN kolektif, Yapı Kredi Yayınları, 2005, 503 sayfa.

Güncelleme Tarihi : 6 Haziran 2006