Şırnak'ın İdil ilçesine bağlı Sareköy'de (Süryanice adı GAVAYTO) yaşayan ve 1994 yılında güvenlik nedeniyle köylerini boşaltıp Avrupa'ya yerleştikten sonra korucular tarafından işgal edilen Gavayto'da (Sareköy) bayram havası yaşandı. Süryani aileler 25 Ağustos 2004 tarihinde resmen köylerine geri dönüş yaptı.
Resmi tören yapıldı
Bölgedeki olaylardan etkilenerek köylerini terk edip Avrupa ülkelerine yerleşen ancak huzur ve güven ortamının sağlanmasıyla birlikte kö
ylerine dönmek isteyen Süryani aileler dün 30 haneli Gavayto'ya (Sareköy) yerleşti. Dönemin valisi tarafından Yaylalar köyünden Gavayto'ya (Sareköy) yerleştirilen korucular ise köyden tamamen çıkarıldı. İdil kaymakamı Hasan Tanrıseven, İdil ilçe jandarma komutanı Halil Çelik ve Midyat Mor Gabriel Manastırı Metropoliti Samuel Aktaş, Gavayto'nun (Sareköy) eski muhtarı Fikri Turan'ın katıldığı temsili devir-teslim töreninde duygulu anlar yaşandı. Köy olası bir provokasyona karşı güvenlik güçleri tarafından çembere alındı. İdil kaymakamı Hasan Tanrıseven, Gavayto'lu (Sareköy) Süryani vatandaşların köylerine geri dönebilmeleri için ellerinden gelen her türlü çabayı gösterdiklerini ifade ederek, son 10 yıldan beri köye yerleşen korucuların da kendi rızalarıyla köyü boşalttıklarını söyledi.
6 milyar yardım
Korucuların kendi köyleri olan Yaylalar köyüne döndüğünü belirten kaymakam Hasan Tanrıseven, "Köyü boşaltan koruculara hane başına 6 milyar lira maddi yardımda bulunduk. Avrupa Birliği komisyonuna da buradan sesleniyorum. Biz Süryani ve müslüman vatandaşlarımızın burada huzur içinde yaşadıklarını ve bunun devam edeceğini söylemek istiyorum. Birliğe dahil olduğumuz taktirde Türkiye'nin hiçbir zorluk yaşamayacağı kanıtlanmıştır" diye konuştu.
"Bütün cemaat sevinçli"
Mor Gabriel Metropoliti Samuel Aktaş ise, köye geri dönüşlerinin bütün cemaat üyelerini sevindirdiğini kaydederek, "Köye geri dönüşümüz için bize yardımcı olan ve emeği geçen herkese teşekür ediyorum" dedi. 30 haneli Gavayto'ya (Sareköy) şimdilik sadece 8 Süryani aile yerleşirken, Gavayto (Sareköy) eski muhtarı Fikri Turan ise bu rakamın 3 ay içerisinde 25'i bulacağını söyledi. ( 25,09,2004, Güneydoğu Ekspres Gazetesi)
SAREKÖY'Ü ASIL SAHİPLERİNE TESLİM EDİLDİ
Süryanilerin İdil'de 10 yıl önce boşalttığı yerlerine yerleşen korucular, jandarma operasyonuyla tahliye edildiği Gavayto (Sare Köyü), gerçek sahiplerine teslim edildi. 33 haneli köye dönen sekiz aile evlerinin anahtarını törenle aldı.
Süryani vatandaşlar 1994'te terör nedeniyle Gavayto'yu (Sare Köyü'nü) boşaltmış, yerlerine güvenlik amacıyla korucular yerleşmişti. Bölgede yeniden huzur sağlanınca İçişleri Bakanlığı ve valiliğe başvuran Süryaniler, köylerine dönmek istedi, ancak direnen korucular, jandarma operasyonuyla evlerden çıkarıldı. Evlerin kapıları mühürlendi, askerler köyde önlem aldı.
Avrupa'yı bırakıp geldiler
Sekiz Süryani aile dün, kaymakam Hasan Tanrıseven ve Mor Gabriel Manastırı Metropoliti Samuel Aktaş'ın da katıldığı törenle evlerinin anahtarını teslim aldı. Kaymakam Tanrıseven, "Süryani vatandaşlarımız Avrupa'nın konforlu şartlarını bırakarak topraklarına döndü. Köyü asıl sahiplerine teslim ettik. Güvenlik çemberini de artık kaldırıyoruz" dedi.
Metropolit Aktaş da şunları söyledi: "Tüm dünyadaki Süryani cemaatini sevindirdiniz. Cemaatimizin isteklerini yerine getirdiğiniz için çok teşekkür ederiz. Devletin sayesinde mutluyuz." (25-09-2004 tarihli Radikal Gazetesi, Haber: Faruk Balıkçı ve Muzaffer Duru)
RADİKAL GAZETESİNİN HABERİNE OKURLARIN YAPTIĞI YORUMLAR
Hak sahibini buldu! Süryani vatandaşlarımızın Avrupa'yı bırakıp köylerine geri dönmesi çok güzel. Keşke diğer göç mağdurları da eski yerlerine dönebilse. Böylece terörün getirdiği sessizliğin izlerini daha kolay sileriz. Yazan: Mehmet Durmuş
güzel gelişme bosaltılan köylerin yeniden sahiplerıne kavuşuyor.Gerçekten güzel gelişme. Yazan:Suat aygün
Hoşgeldiniz yurttaşlarımız Geri dönüşü son derece olumlu buluyorum. Terör nedeniyle batıya göç eden kürtlerin de en kısa zamanda olumlu koşullarla kendi bölgelerine dönmelerini umut ediyoruz... Yazan:Ekmel Çizmecioğlu
Çocuk sesleri Senelerdir yaşanan terör belasından sonra boşaltılan köylere eski sahiplerinin dönmesi çok güzel. Boş ve harabe halini alan görüntülerden sonra, o yerlerde tekrardan çocuk seslerini duymak... Elbet bir gün sabah olacak ve güneş doğacaktı. Yazan: Semih Canpolat
Mor Gabriel Metropoliti tanık
NORVEÇ 'ten, İsveç'ten, İsviçre'den geliyorlar, Şırnak İdil ilçesi, Sareköy'e yerleşiyorlar. Doğdukları yere.
Orada bir köy var, uzakta, dün o uzak köylerden birinde farklı bir şenlik yaşanıyor. Yıllardır yurt dışında yaşayan Süryaniler, düzenlenen törenle, doğum yerleri Sareköy'deki (Gavayto) evlerine dönüyor.
80'li yıllardaki yüzyılın terörü, Sareköy'de (Gavayto) yaşayan Süryaniler'i de vuruyor. Onlar yaşadıkları toprakları terk etmek zorunda kalıyor. İdil'e bağlı bazı köyleri de, zaten devlet boşaltıyor.
AYNI AŞİRET
Oysa, Sareköy (Gavayto) ve çevre köylerde yaşayan Süryani ve Müslümanlar aynı aşiretin üyeleri.
Terör öncesinde, Paskalya, Noel, Bayram, birbirlerini kutlama günleri. Sonra her şey bozuluyor.
Aradan onbeş, yirmi yıl geçiyor. Şırnak ve İdil eski huzuruna kavuşuyor. Süryaniler de köylerine dönme kararı alıyor. Köy, onların binlerce yıllık yerleşme yeri. Kiliseleri hálá duruyor ve kullanılıyor. Evleri de öyle.
İdil Kaymakamı Hasan Tanrıseven sevinçli:
‘Köyde altyapı hizmetleri tamam. Su, yol, elektrik var. Eskiden köyde 28 hane vardı, dün 8 hane döndü ve köy asıl sahiplerine iade edildi.'
ÖNCÜLER ORADA
Köye dönüş törenine bölgedeki üç Süryani kilisesinden biri olan, Mor Gabriel Metropoliti de katılıyor.
Herkes mutlu. Dönenler tarımla uğraşma kararında. Geldikleri yabancı ülkelerde emekli aylıkları var. Törende ‘biz öncü olarak geldik, diğer yakınlarımız da gelecek, dünyaya yeniden gelmiş gibiyiz' derken, gözleri ışıldıyor.
FESTİVAL ZAMANI
8-10 Ekim'de İdil'de kültür festivali var.
Okullar arası basket, voleybol, atletizm yarışmaları, bilardo turnuvası düzenleniyor. Ayrıca bir tiyatro oyunu, konser ve resim teknikleri semineri.
Türk, Kürt, Süryani, Müslüman, etnik ve dinsel köken, kimsenin umurunda değil. Önemli olan, birlikte barış içinde yaşamak.
Orada bir köy var, uzakta!.. Hayır, artık değil.
Sıddık Sami'den bu yana
KIRK yılı aşkın süre... İstanbul Üniversitesi'ne bunca yıl sonra, ilk kez hukukçu bir rektör geliyor. Hukuk Fakültesi Dekanı Tankut Centel.
Cumhurbaşkanı, Rektör Kemal Alemdaroğlu'nu , hukuk kararlarını uygulamadığı gerekçesiyle, görevinden alıyor. Alemdaroğlu ise, hálá, örneğin geçen hafta Tıp Fakültesi Dekanlığı'na, seçim yapmadan, yardımcısı Emin Darendeli'yi getiriyor.
İ.Ü.'de tıp fakültesi öğretim üyeleri çoğunlukta olduğu için, son yıllarda, hep aralarından biri rektör seçiliyor. Tıp kökenli olmayan son rektör Sıddık Sami Onar, 1950 sonları, 60 başlarında. Onar'dan sonra, Haluk Alp, Cemi Demiroğlu, Bülent Berkarda ve Alemdaroğlu, hepsi tıp kökenli.
Hukukçu bir üyenin rektörlüğe gelmesi, umarım YÖK ve üniversitelerde hukuka dönüşün habercisi olur.
Bu arada, Alemdaroğlu'nun görevden alınmasını protesto amacıyla, Senato üyeleri, bazı dekanlar istifa ediyor. İyi ediyorlar!.. Bir ara, kapı kapı dolaşıp, ‘aman rektörümüz görevinde kalsın' diyenlerin şimdi istifa etmeleri normal. Herhalde, bir daha dekanlığa aday olmazlar!..
Direnişçi, şimdi terörist
GARİP ama, terör Avrupa'yı kendine yeni yeni getiriyor, 11 Eylül'ün Amerika'daki etkisi gibi.
Rusya'daki okul baskını sonrasında Avrupa Konseyi Siyasi Komitesi Paris'te toplanıyor. Okul terörüne kadar Çeçen eylemlerine sempati duyan komite, tavır değiştiriyor. Eskiden Çeçen eylemcilere direnişçi (rebel) diyen komite, son toplantıda onları terörist olarak tanımlıyor. (Yalçın Doğan, 25 Eylül 2004, Hürriyet Gazetesi )
* Haber ve resimleri bizlere yollayan Zaven Bergen'e teşekkür ederiz.
Süryaniler Kimdir?
