Tur İzlo, tarihsel açıdan Süryani kültürünün geçmişinde derin köklere ve özgün bir karaktere sahiptir.

Bu dağ platosu, Süryani kültürünün çok önemli yerleri arasındadır.

Homojen Süryani köyleriyle, tarihi manastırlarıyla, uygar dünyaya gülücükler dağıtan bu dağ platosunda son 10-15 yıl içinde yapılan yeni binalar, restorasyonlar ve diğer faaliyetler bölgenin sosyo-ekonomik canlılığına ve kültürel etkileşimine büyük katkı sunmaktadır.

‘‘Tur İzlo’’ ismi, etimolojik yönden Süryanice olup ‘‘İzla Dağı’’ anlamına gelir. Yerel ağızlarda ‘‘Bagok’’ ismiyle bilinir. Midyat ve Nusaybin’in sınırları içindedir.

Kendimi bildim bileli, bu dağın bağrında bulunan tarihsel derinlik beni çok etkilemektedir ve heyecanlandırmaktadır. Bu dağ ile olan tarihsel diyaloğumda ve düşlerimde çok gel-gitler yaşadığını ifade etmek isterim.

Yüzyıllardan beri coğrafyamızın tarih yüklü endamına ve güzelliğine, bu dağın mistik silüeti dökülüyor adeta. Acılardan damıtılmış küskün ve durağan bakışlarıyla, doğal güzelliğini, tarihle olan içiçeliğini gizlemeden çevresine yeni umutların gülümseyişlerini dağıtmaktadır. Bu gülümseyişlerde Avrupa ülkelerine göç etmiş Tur İzlolu evlatlarının gel-gitler yaşayan düşleri gizli. Suskun bakışlarında da, heyecanlı bekleyişleri saklı.

Çünkü bir halk topluluğu, kendi öz tarihsel mana/ruh köklerinden kopuk yaşıyorsa, o halkın nefesi daralır, düşüncesi sarsılır. Gelgitler yaşar. Bu da düşüncelerdeki arayışları anavatana doğru yönlendirir. Çünkü mana alanı daralan insan gerçek mutluluğa kavuşamaz öz yurdundan kopuk yaşayarak..

Sosyolojik yaklaşımlarla bakıldığında yurtdışından anavatana yapılan ziyaretlerin faydaları çoktur. Özellikle bu kalıcılığa dönüşüyorsa ve yeni yaşamın temellerine katkı sunuyorsa, faydalar azımsanmayacak kadar çok boyutludur. Çünkü insanın kendi öz toprağına yaptığı ziyaretler, mana daralmasından kurtaran, ruhu besleyen ve tazeleyen birer kültürel alışveriş niteliğindedir. Kalıcı yatırımlara dönüştüğünde de, ekonomik açıdan herkese, her kesime fayda sağlamaktadır. Anavatanda yapılan yatırımlar dostluğu ve yakınlığı pekiştirmenin, etkileşimin, gelişimin, dönüşümün ve ekonomik kalkınmanın önemli etkenleri arasıdadır.

13 Şubat 2022 Pazar gününde, Mardin-Nusaybin ilçesine bağlı Üçköy’e (Arkah) yaptığım ziyaret esnasında gelgitler yaşayan düşlerimle çok neşelendim. Mutlu oldum. Yeni köy binaları, yeni temeller, yeni yatırımlar umudu diri tutmakla kalmıyor, geleceğin vizyonunu da çiziyor gibiydi.

Almanya’da iş alanında belli bir başarı seviyesini yakalamış olan Sayın Gevriye Cil ve Sayın Moris Dal’ın Arkah/Üçköy’de özel mülkiyetlerinde ‘‘İzla Restoran’’ ismiyle yeni bir yatırımın temellerini atmış olmaları ve bu yeni işyerinin gizem dolu büyüleyici konumunu yakından görmek beni çok sevindirmiştir.

Büyük bir düşünceyle, büyük bir cesaretle, cefakâr bir atılımla başlayan bu yatırım yöresel standartları aşan, kendine özgü ilkler taşımaktadır. Bu iki Süryani iş insanımızın anlattıklarına göre, yeni kompleks, ‘‘İzlo Dağı’nın’’ temiz oksijen dolu özellikleriyle -ücra bir dağın başında- hayatın bir tesellisi olarak inşa edilmektedir.

Panoramik bir konuma ve duru bir manzaraya sahip bu restoran faaliyete geçtiğinde Mardin’in turizmine büyük katkı sağlayacağı öngörülmektedir. Yeni bir istihdama kapı aralayacak olması da, ayrı bir sevinç vesilesidir.

Bana öyle geliyor ki, ‘‘Nusaybin’in dünyaya taşıdığı medeniyet, Bethnahrin’in güneşi altındaki topraklarda, Bagok Dağı’nın ışıldayan ve tarih fısıldayan doruklarında, İzla’nın damak tadıyla ve lezzetiyle yeniden doğuyor.’’

Bu girişimlerinden ve yatırımlarından dolayı bu iki iş insanımızı tebrik ediyor, kendilerine bol kazançlar diliyorum.

Allah mahcup etmesin.

Yazar ve Fotoğraflar: Malfono Yusuf Beğtaş ; Güncelleme Tarihi: 14 Şubat 2022