Midyat’ın kültürel mirasının korunması için hazırladığı projeyle Avrupa Birliği’nden (AB) destek Alan Söğütlü Belediyesi, telkari gümüş işleme atölyesi açtı. Türkiye’nin köklü geleneksel el sanatlarından olan ve antika müzayedelerinin el üstünde tutulan örneklerine imza atan telkari gümüş sanatını tarihe gömülmekten Midyatlı kadınlar kurtaracak. Yüzyıllardır Süryani ustaların maharetli ellerinde sabırla işlenen ve telkari adı verilen gümüşçülük sanatı kadınlar için alternatif bir meslek haline geldi. Söğütlü, Çavuşlu ve Şenköy Beldesi’nde yaşayan kadınlar, bölgemizde kaybolmaya yüz tutan mesleklerden biri olan telkari sanatını öğrenerek, yaptıkları işlerle, gümüşe hayat veriyor. Telkari gümüş atölyesinde çalışan kadınlar, telkari sanatının inceliklerini de yaptıkları işlere yansıtıyor.

Midyat’a bağlı Söğütlü Beldesi’nde ‘Kadın İstihdamının Desteklenmesi Hibe Programı’ projesi ile temel kuyumculuk ve takı tasarımı konusunda eğitim alan kadınlar, kolye, broş, gerdanlık, yüzük, küpe, kemer ve bilezik üretiyor. Telkari sanatını canlandırmaya yönelik olan ‘Ortak Akıl Örgütlenmesi’nde Midyatlı Kadınlar’ projesi kapsamında gerçekleştirilen kurs ile işsiz kadınlar, yöreye özgü gümüş işleme sanatı olan telkari işlemeciliğinde meslek sahibi olacak. Toplam 60 kursiyerin eğitileceği proje için teknik destek ise Midyat’ta uzun yıllardan beri telkari gümüş işlemeciliği yapan Süryani Ustalar Murat Aslan, Özgür Irgav ve Kerim Aslan tarafından sağlanıyor.

Kadın istihdamının desteklenmesi hibe programı kapsamında Söğütlü Belediyesi tarafından AB destekli başlatılan projenin tanıtım toplantısına Midyat Kaymakamı Fatih Akkaya, Garnizon Komutanı Albay Saim Bağcı, daire amirleri, kursiyerler ile çok sayıda davetli katıldı.

Toplantıda proje hakkında bilgi veren ‘Ortak Akıl Örgütlenmesi’nde Midyatlı Kadınlar’ Proje Koordinatörü Nergiz Uzun, Projenin amacının kadını güçlendirmek, istihdam edilebilirliğini artırmak ve böylelikle kendi hayatları, gelecekleri hakkında söz sahibi olmaları olduğunun altını çizdi. Uzun, gümüş işlemeciliği kursuyla mesleği olmayan genç kız ve kadınları meslek sahibi yapmayı, el sanatlarını onlara öğretip geliştirmeyi, istihdam olanağı sağlamayı, aile ve ülke ekonomisine katkıda bulunarak kursiyerlerin kendiişlerini kurup para kazanmalarını sağlamayı amaçladıklarını kaydetti.

Telkarinin sadece bir meslek olmadığını, aynı zamanda yörenin kültürünü anlatan ve tanıtan önemli bir sanat olduğunu belirten Uzun, şöyle konuştu:

“Midyat’a has olan telkari gümüş işleme sanatını modern tasarım programlarıyla ve teknoloji ile tanıştırarak geleceğin ustaları olan kalfa ve çırakları iyi tasarım yapabilecekleri bir düzeye getirebilmek istiyoruz. Böylece tasarım yapabilme kabiliyeti ile telkari ustalığı birleştirilerek, günümüzün modern takı ihtiyacı karşılanabilecektir.”

Hibe programının toplam bütçesinin 344 bin Euro olduğunu kaydeden Proje Koordinatörü Uzun, “Bu proje ile 16-45 yaşları arasındaki işsiz genç kız ve kadınlara telkari eğitimi verilerek, istihdam için nitelik kazandırılacak. Böylece, köydeki 60 işsiz kadının istihdam olanağı sağlanacak.” diye konuştu.

Midyat Kaymakamı Fatih Akkaya, Midyat insanının estetik duygusu ve el becerilerinin çok gelişmiş olduğunu ifade ederek, bu tür projelerle girişimcilik özellikleri arttırılarak kentin daha da gelişebileceğini belirtti. Eğitim alan kadınların kurslarda hem kendi ev ekonomilerine katkı sağlayacaklarını hem de bu güzel geleneğin sürdürülmesini sağlayacağını belirten Akkaya, gümüş işlemeciliğinin kültür kenti Midyat’ta kadınlar tarafından geliştirilerek ve sürdürülerek gelecek kuşaklara aktarılması konusunda açılan kursun önemli olduğunu işaret etti.

Midyat’ın tarihi ve kültürel mirası açışından telkarinin ayrıcalıklı bir konuma sahip olduğunu ifade eden Söğütlü Belediye Başkanı Şükrü Şahin, tarihi kent kadar eski bir el sanatı olan telkariyi canlandıracakları için kendilerini şanslı hissettiklerini söyledi. Projeyle birlikte telkari sanatını kadınlar için bir cazibe alanı haline getirmeyi hedeflediklerini kaydeden Şahin, telkari el işçiliğinin geliştirilmesi projesinin amacının telkari ürünlerini yeni tasarımlar ve yetiştirilecek elemanlar sayesinde genişleterek, Midyat’ta başlayan telkari el işçiliğinin Midyat’a dönmesini sağlamak olduğunu açıkladı.

TURİZM POTANSİYELİNİ DE ARTIRACAK
Telkari gümüş takı öğretmeni Murat Aslan, kurs sonunda kursiyerlerinin başarılı birer telkari ustası olacaklarına inandığını kaydetti. Aslan büyük bir sabır, el emeği, göz nuru, dikkat ve özenli işçilik gerektiren telkari gümüş işlemeciliğini öğrenen kursiyerlerin proje sonunda kendilerini geliştirerek daha girişimci ve üretken hele geleceklerini anlatarak, projenin turizm sektörüne de büyük katkı sağlayacağını söyledi.

Haber ve Fotoğraflar: M.Halis İş, Midyat Habur Gazetesi ; Güncelleme Tarihi: 7 Mayıs 2011